Επιλέγουμε φυτά εσωτερικού χώρου για φυσικό περιβάλλον και καθαρή ατμόσφαιρα

Ερευνητές, τόσο των κοινωνικών όσο και των φυσικών επιστημών, παρ’ όλες τις διαφορές τους, συμφωνούν στο ότι η παθητική έστω εμπειρία με περιβάλλοντα που περιέχουν βλάστηση έχει θετικές επιπτώσεις στην ψυχολογική και φυσιολογική κατάσταση των ατόμων.

Συγκεκριμένα, αυτού του είδους τα περιβάλλοντα, συγκρινόμενα με τα αστικά, συντελούν στη μείωση του στρες.
Ο λόγος είναι ότι τέτοια περιβάλλοντα τείνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα πολυπλοκότητας, με αποτέλεσμα την πρόκληση θετικών συναισθημάτων.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, η θέαση και μόνο του πρασίνου από το χώρο κατοικίας ή εργασίας συμβάλλει στη μείωση της ψυχολογικής έντασης και του άγχους αλλά και της πνευματικής καταπόνησης, με αποτέλεσμα την αύξηση της απόδοσης των εργαζομένων.

Η ενασχόληση με τη «φύση» όπως λ.χ. με την κηπουρική έχει θεραπευτικά και κοινωνικά οφέλη ιδιαίτερα σε ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού όπως είναι τα άτομα με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας.

Τα ευεργετικά οφέλη των φυτών, μπορούμε να τα μεταφέρουμε και στο εσωτερικό του σπιτιού ή του χώρου εργασίας μας. Και δεν είναι μόνο η αισθητική απόλαυση που μας προσφέρει η θέα των φυτών.

Εκτός του ότι δημιουργούν μια ευχάριστη ατμόσφαιρα, μεταφέροντας κάτι από το φυσικό τους περιβάλλον στους εσωτερικούς χώρους, έχουν και άλλες χρήσιμες ιδιότητες:

Αποτελούν ρυθμιστικό παράγοντα της υγρασίας στο χώρο.
Σε περιόδους ζέστης δροσίζουν την ατμόσφαιρα.
«Απορροφούν» με το φύλλωμά τους θορύβους.
Βοηθούν να μειωθεί η κόπωση των ματιών προσφέροντας μια φρέσκια εστία θέασης.
Μειώνουν την επίδραση των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων και του στατικού ηλεκτρισμού από τις ηλεκτρονικές και ηλεκτρικές συσκευές που μας περιβάλλουν.
Λειτουργούν ως «συστήματα» καθαρισμού και ανανέωσης του αέρα.
Απομακρύνουν τις χημικές τοξίνες από τον αέρα των εσωτερικών χώρων, ειδικά τις 3 βλαβερότερες, την φορμαλδεΰδη, το βενζόλιο και το τριχλωροαιθυλένιο.

Τα φυτά στο γραφείο ή το σπίτι μας δεν είναι μόνο διακοσμητικά, αλλά έρευνα της NASA απέδειξε ότι είναι εκπληκτικά χρήσιμα στο να απορροφήσουν τα ενδεχομένως επιβλαβή αέρια και να καθαρίσουν τον αέρα μέσα στα σύγχρονα κτίρια.

Ειδικά για εκείνους που εργάζονται σε κτίρια γραφείων, που δεν αερίζονται επαρκώς ή και καθόλου με φυσικό τρόπο, τα φυτά είναι εξίσου απαραίτητα με τον υπόλοιπο εξοπλισμό.

Τα πειράματα που έγιναν από τον B.C. Wolverton στο John C. Stennis Space Center στο Mississippi το 1989, έδειξαν ότι διαδεδομένα φυτά εσωτερικού χώρου όπως το σπαθίφυλλο, η δράκαινα, το χλωρόφυτο, η χεδέρα, η ζέρμπερα, τα χρυσάνθεμα κ.ά. απομακρύνουν τις βλαβερές ουσίες βενζόλιο, φορμαλδεΰδη, τριχλωροαιθυλένιο και μονοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα.

Το μονοξείδιο του άνθρακα ως επί το πλείστον δημιουργείται από τις εκπομπές αερίων των αυτοκινήτων, οι άλλες τρεις ουσίες όμως βρίσκονται σχεδόν παντού γύρω μας, καθώς χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό στην κατασκευή κτιρίων και τη βιομηχανία. Υπενθυμίζω ότι το βενζόλιο και η φορμαλδεΰδη είναι μόνο κάποιες από τις πολλές βλαβερές ουσίες που περιέχονται στον καπνό του τσιγάρου.

Σύμφωνα με την έρευνα οποιαδήποτε φυτό βοηθάει, αλλά αυτά πού βρέθηκαν να απορροφούν περισσότερες βλαβερές ουσίες είναι η ζέρμπερα (Gerbera jamesonii), η δράκαινα (Dracaena massangeana, Dracaena marginata), το σπαθίφυλλο (Spathiphyllum «Mauna Loa»), η χεδέρα (Hedera helix), η ζανζιβέρια (Sansevieria laurentii), ο φίκος (Ficus benjamina) και τα χρυσάνθεμα (Chrysanthemum morifolium).

Το κάθε είδος εξετάστηκε με διαφορετικά χημικά, κάποια από αυτά φάνηκαν πιο δραστικά με τη μία ουσία και κάποια με την άλλη, αλλά όλα ήταν αποτελεσματικά στον καθαρισμό του της ατμόσφαιρας του χώρου.

Τα φυτά παίρνουν ουσίες από τον αέρα μέσα από τους μικροσκοπικούς πόρους που έχουν στα φύλλα τους.
Σύμφωνα με τις μετρήσεις που έγιναν, διαπιστώθηκε ότι το χώμα του φυτού, οι ρίζες και τα βακτήρια του εδάφους είναι όλα σημαντικά στο να απομακρύνουν ίχνη τοξικών αερίων.

Για το λόγο αυτό, καλό είναι το χώμα στις γλάστρες να μην καλύπτεται από τα φύλλα του φυτού ή από βότσαλα και διακοσμητικούς φλοιούς, ώστε να έρχεται σε επαφή με τον αέρα.

Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι τα φυτά δεν καταστρέφονται αφού απορροφήσουν αυτές τις ουσίες, αλλά μετατρέπουν αυτά τα δηλητήρια σε καθαρό οξυγόνο και το επιστρέφουν στο περιβάλλον.

Παρατηρήθηκε μάλιστα, στη διάρκεια της διετούς μελέτης, ότι όσο περισσότερο χρόνο εκτίθενται τα ίδια φυτά και το χώμα τους σε τοξικά χημικά όπως το βενζόλιο, τόσο η δυνατότητα τους να καθαρίζουν τον αέρα βελτιώνεται.

Αυτό δεν πρέπει να μας προκαλεί έκπληξη, αφού είναι αποδεδειγμένο ότι οι μικροοργανισμοί έχουν εκπληκτική ικανότητα γενετικής προσαρμογής, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να χρησιμοποιούν τοξικά χημικά ως πηγή τροφής.

Σύμφωνα με τον Wolverton, 8 – 15 φυτά είναι αρκετά για να βελτιώσουμε σημαντικά την ποιότητα του αέρα ενός μέσου σπιτιού, υπολογίστε ένα φυτό ανά 9 τ.μ.

Τα συμπεράσματα της έρευνας προστίθενται σε αυτό που είναι ήδη γνωστό: είναι καλό για την υγεία μας να περιβαλόμαστε από φυτά στους χώρους που ζούμε και εργαζόμαστε.

Και στους χώρους που κοιμόμαστε!
Για πολλά χρόνια έχει επικρατήσει η άποψη, ότι τα φυτά πρέπει να απουσιάζουν από τα υπνοδωμάτιά μας, γιατί τη νύχτα απελευθερώνουν διοξείδιο του άνθρακα.

Πρόκειται για παρανόηση, η οποία σύμφωνα με μία εκδοχή, ξεκίνησε όταν σε νοσοκομεία έβγαζαν από τους θαλάμους τις γλάστρες που οι επισκέπτες έφερναν για τους ασθενείς, επειδή είχε παρατηρηθεί ότι κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι ασθενείς σκόνταφταν επάνω τους!
Αν κάποιος πιστεύει ότι μερικά φυτά απελευθερώνουν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα, απ’ ότι ένας ή δύο άνθρωποι που βρίσκονται στον ίδιο χώρο, μάλλον αυταπατάται!
Με την ίδια λογική, τα ζώα που ζουν μέσα σε δάση και τροπική βλάστηση, μάλλον δεν θα κατάφερναν να βγάλουν τη νύχτα!

Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα φυτά είναι ζωντανοί οργανισμοί, οι οποίοι μας προσφέρουν πολλά, ζητώντας μας ελάχιστα. Ας είμαστε τουλάχιστον ευγενικοί μαζί τους, αν όχι ευγνώμονες.

Η ενασχόληση με την καλλιέργεια, περιποίηση και ανάπτυξή τους αποτελεί κατά κύριο λόγο μια αλληλεπίδραση και δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι πρόκειται τελικά για μια επικοινωνία.

Μάνια Μαυρίδου _αρχιτέκτων μηχανικός

Εγγραφείτε στο μηνιαίο newsletter του Design for Happiness, για να μη χάνετε κανένα άρθρο!